Fight Club’ın Tasarım ve Mesajları
Fight Club
filmi isminin “Dövüş Kulübü” olmasına rağmen aslında temelinde barındırdığı
mesaj ve fikirleri tamamen farklıdır. Aslında biz bu ismi birazdan
anlatacaklarımdan sonra bir izleyici çekme mantığı ile tasarlanmış
olabileceğini düşünebiliriz. Fight Club genel olarak aslında tüketici toplumuna
eleştirel bir mantık ile yaklaşmaktadır. Filmi fazla detaya inmeden bize
verdiği bu mesajlar açısından sadece en belirgin sahnelerini parça parça olarak
ele alırsak karşımıza ilk çıkan sahnenin Jack ve Bob’un terapi merkezindeki
sahneleri olacaktır. Bu sahnede Bob’un içinde bulunduğu şişmanlık durumu,
oradaki insanların birbirlerine sarılarak ağlamaları aslında Amerika’ya bir
eleştiridir. Çünkü bu sahnelerde obezite ve diğer ruhsal sorunlar ele alınarak
izleyiciye yansıtılmıştır. Böylelikle tüketici toplumunun içine düştüğü durum o
insanlar ile birlikte durumun acınacak bir halde oluşuna göndermedir. Diğer bir
sahnede ise durmadan çalışan fotokopi makinelerinin arkasından anlatıcı “her
şey bir kopyanın kopyasının kopyası” sözünü bize iletir. Burada ki verilmek
istenen mesaj da aslında herkesin aynılaştığı ve kişisel benliklerin
yitirildiğidir. Ayrıca bu sahnenin devamında Starbucks amblemli bir kahve
görünür, daha sonra çöp kovası bir gezegenmiş gibi içindeki yiyecek ve içecek
atıkları başka bir yaşam alanı gibi gösterili ve anlatıcı ekler “Starbucks
Gezegeni”. Aslında burada tüketici toplumuna ağır bir eleştiri vardır, bu
görüntülerle sanki ilerde insanların yeni bir gezegende yaşayacağı ve bu
gezegenlerin isminin Starbucks gibi tüketim malları olacağı söylenmektedir. Bu
sahnelerin devamında ise karşımıza bir IKEA sahnesi gelmektedir. Sahnenin
repliği şu cümle ile başlar “ Diğer herkes gibi bende IKEA’nın kölesi
oldum”. Bu sahnede ana karakter tuvalete oturmuş elinde bir telefon evi için
birtakım şeyler sipariş ediyordur. Daha sonra ekrana evin içinin IKEA
eşyalarıyla doluşu, animasyon ve yazı desteğiyle (eşyaların özellikleri) ekrana
gelir. Bu sahnede tekrardan Amerikan toplumuna tüketici bağımlısı olmaları
nedeniyle bir mesaj yollanmaktadır. İnsanların aynılaştığı, tuvalette iken bile
insanların bir takım şeyleri tüketme arzusu burada vurgulanmıştır. Ayrıca
burada anlatılmak istenen bir diğer olguda insanların artık bütün işlerini
telefon ve bilgisayar gibi ortamlarda halledip toplumdan uzaklaşması, yalnız
kalmasıdır.
Filmi kısaca
karakterler üzerinden toparlayacak olursak; filmin bütün senaryosu Jack’in
benliği ile ilgili sorunlarından ibarettir. Jack, içinde bulunduğu düzenin
aslında kendisine uygun olmamasına rağmen, gerçek benliğini bastırarak bir
şekilde o hayata hapsolmuştur. Diğer yandan hayali karakter Tyler ise içinde
bulunduğu düzene, toplum kurallarına ve beklide dünyanın düzenine karşı bir
imaj yaratmaktadır. Yani Tyler karakteri aslında Jack’in olmak istediği fakat
içinde bastırdığı bir karakterdir. Aslında Jack’in içinde barındırdığı Tyler’ın
amacı bütün bu dünya düzenini değiştirmek. Tyler bu olguyu da bir dövüş kulübü
kurarak oluşturmaya çalışıyor.Filmde oluşturulan dövüş kulübü alışılagelmiş bir
kulüpten farklı olarak insanların stresten uzaklaştığı, mutlu oldukları bir
ortam imajı yaratıyor. Zaten oraya giden insanların birbirlerini öldürürcesine
dövmelerine rağmen aslında gerçek birer dost oluşları bunun en büyük
göstergesidir. Son olarak aslında tek bedenin farklı karakterleri olmalarına
rağmen dövüş sahnelerinde Jack ile Tyler diğer dövüşçüler ile aynı sahnede
birçok kez gösterilmiştir. Bunun amacı da aslında herkesin içinde bastırılmış
birer Tyler oluşudur.
Sabun İmajı
Filmin
tasarlanmış olan afişinden de anlaşılacağı gibi göze çarpan en önemli sembol
olarak sabunu görüyoruz. Sabunun insanlar üzerindeki anlamına bakacak olursak
genelde bizlere olumlu çağrışımlar yaptığını görürüz. Çünkü sabun en basit
mantık ile “temizlenme” olgusunu ön plana çıkarır. Fakat filmde kullanan sabun
ve içerdiği temizlenme anlamı karşımıza kötü amaçlar için kullanıldığının
olgusunu verir. Filmde ki sabun yapım sahnesinden de anlaşılacağı gibi Tyler
sabunları patlayıcı maddeler yaratmak için kullanmaktadır. Ayrıca Tyler’ın
sabun yapımında kullandığı maddeleri şişman insanların yağlarından yapmakta ve
oluşturduğu ürünleri tekrar bu insanlara geri satmaktadır. Burada da yine daha
önce bahsettiğimiz gibi bir tüketim sorunu ortaya atılmaktadır.
